Obniżony poziom BDNF a samobójstwa

Obniżony poziom BDNF a samobójstwa
Neurotropowy czynnik pochodzenia mózgowego (ang. Brain Derived Neurotrophic Factor, BDNF) jest to białko należące do rodziny czynników wzrostu nerwów regulujących plastyczność dróg nerwowych. Odpowiada za różnicowanie, przetrwanie i wzrost neuronów w centralnym i obwodowym układzie nerwowym. W centralnym układzie nerwowym warunkuje funkcjonowanie neuronów siatkówki, cholinergicznych i dopaminergicznych; natomiast w obwodowym wpływa na motoneurony i neurony czuciowe. Obniżony poziom BDNF został stwierdzony u osób dotkniętych schizofrenią, depresją, chorobą afektywną dwubiegunową, zaburzeniami odżywiania, zespołem stresu pourazowego, chorobą Huntingtona, Alzheimera, autyzmem, a także osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych.

Badania post-mortem wykazały, że ofiary samobójstw miały obniżony poziom BDNF w korze przedczołowej i hipokampie. Powstała więc hipoteza, iż niższy poziom BDNF jest powiązany z zachowaniami samobójczymi. Wykazanie takiego związku bardzo pomogłoby w przewidywaniu ryzyka samobójstwa.

Problemem tym postanowił zająć się zespół psychiatrów z Chorwacji. Postanowili oni zbadać związek między poziomem BDNF w surowicy a występowaniem zachowań samobójczych u ludzi cierpiących na depresję, zaburzenia osobowości i zaburzenia adaptacyjne (z próbami samobójczymi lub bez).

Próba objęta badaniem (N=172) składała się z losowo wybranych osób ze zdiagnozowanymi zaburzeniami depresyjnymi nawracającymi (F33.2), osobowością chwiejną emocjonalnie (F60.3) i zaburzeniami adaptacyjnymi (F43.2) z próbami samobójczymi lub bez. 73% z nich przyjmowało leki o działaniu psychotropowym. Próbę kontrolną stanowiła grupa 60 zdrowych osób. Poziom BDNF w surowicy sprawdzany był testem immunoenzymatycznym (ELISA, ang. enzyme-linked immunosorbent assay). 

Wykazano brak istotnych statystycznie różnic w zakresie poziomu BDNF w surowicy pomiędzy grupą eksperymentalną a kontrolną. Statystycznie istotnej różnicy nie wykazano również w grupie osób cierpiących na zaburzenia depresyjne nawracające – poziom BDNF był taki sam u tych, którzy stosowali psychofarmakoterapię i tych, którzy jej nie stosowali (p=0.163). Natomiast w grupie osób z osobowością chwiejną emocjonalnie, istotne statystycznie różnice odnotowano między osobami stosującymi terapię, a tymi którzy jej nie stosowali (p=0.022). Tak samo sytuacja ukształtowała się w grupie z zaburzeniami adaptacyjnymi (p=0.002). W obydwu grupach, osoby stosujące psychofarmakoterapię miały wyższy poziom BDNF w surowicy. Biorąc pod uwagę kryterium występowania prób samobójczych wyniki kształtowały się następująco: nie wykazano różnic istotnych statystycznie w grupie osób cierpiących na zaburzenia depresyjne nawracające pomiędzy osobami, które miały na swoim koncie próby samobójcze a tymi, którzy ich nie mieli (p=0.07). W grupie osób z osobowością chwiejną emocjonalnie, zauważono niższy poziom BDNF u osób z próbami samobójczymi  (p = 0.003). To samo tyczyło się grupy z zaburzeniami adaptacyjnymi  (p=0.009).

Dodatkowo logistyczna regresja wykazała, że brak leczenia farmakologicznego i obniżony poziom BDNF w surowicy są skorelowane z próbami samobójczymi.

Wyniki te sugerują, iż obniżony poziom BDNF w surowicy jest potencjalnym predyktorem zachowań samobójczych, niezależnym od zaburzeń psychicznych.

Źródło: Grah, M., Mihanovic, M., Nedjeljka, R., Restek-Petrovic, B., Monar, S., Jelavic, S. 2014. Brain-derived neurotrophic factor as a suicide factor in mental disorders. Acta Neuropsychiatrica, DOI: 10.1017/neu.2014.27

Naukowcy wywołali halucynacje wzrokowe u myszy, wykorzystując światło do stymulacji niewielkiej liczby komórek w mózgu. Badan... czytaj więcej
Muzykę wykorzystywano w leczeniu różnych stanów chorobowych, dotykających zarówno ciała, jak i psychiki, od zarania ludzkości... czytaj więcej
Klasyczne zastosowanie DBS – choroba Parkinsona Głęboka stymulacja mózgu (ang. deep brain stimulation, DBS) jest metodą z obs... czytaj więcej
W celu zapobiegania wielu patologiom wynikającym z siedzącego trybu życia Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby ćwiczenia... czytaj więcej