Chociaż nazwa zaburzenia nasuwa raczej pozytywne skojarzenia, defekt ten potrafi być bardzo uciążliwy dla pacjenta. Szczególnie kiedy osoba ma w pełni zachowany wgląd, rozumie, że to co widzi w rzeczywistości wygląda inaczej. Zrozumiałe jest, że pacjent zaczyna mieć wtedy wątpliwości co do swojego stanu psychicznego. Może zacząć przypuszczać, że rozwija się u niego psychoza. Wszystko to wpływa na nastrój i nastawienie lękowe pacjenta. Praca psychologa z osobą cierpiącą na zespół Alicji w krainie czarów skupia się właśnie na tych dwóch komponentach funkcjonowania psychicznego. Zaburzenie to może wystąpić u dzieci jak i u dorosłych.
Psychiatra John Todd, który nazwał i opisał schorzenie, wcześniej odkryte przez C. Liepmanna, zwrócił uwagę na analogię obrazu choroby i historii małej Alicji w krainie czarów (Todd, 1995). Autorem bajki jest Lewis Carroll, który sam cierpiał na migreny (Skowronek, Budziszewska, 2009).
Świat osoby dotkniętej zespołem Alicji w krainie czarów jest mocno zniekształcony. Jednak nie jest on zdeformowany cały czas. Są pewne momenty, w których osoba zaczyna widzieć niektóre przedmioty czy elementy swojego ciała, większe lub mniejsze niż w rzeczywistości. John Todd (1995) podkreśla, że charakter tych zniekształceń oddaje porównanie do obrazów jakie wytwarzają zwierciadła w cyrku.
Zespół Alicji w krainie czarów charakteryzuje m.in.::
-zniekształcenie postrzeganego obrazu własnego ciała i elementów otoczenia (makropsje, mikropsje),
-zaburzenia percepcji czasu,
-omamy wzrokowe (np.: omamy fortyfikacyjne tj.: migoczące punkty).
Zespół ten powiązany jest z występowaniem m.in.: mononukleozy zakaźnej, padaczki, migreny, zatruć związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, zmian organicznych w mózgu, schizofrenii oraz zespołu majaczeniowego z gorączką (Grajek, Rej, Kryska, 2011). Jak widać, możliwa etiologia tego zaburzenia obejmuje szerokie spektrum funkcjonowania somatycznego pacjenta. Przed okresem dojrzewania defekt ten powinien naturalnie zniknąć, jeśli nie jest powiązany z powyżej wymienionymi chorobami. Zespół ten zaliczany jest do zaburzeń psychosensorycznych.
W literaturze podkreślono, że możliwym źródłem zespołu Alicji w krainie czarów mogą być wyładowania w obszarze ciemieniowym (Todd, 1995). Ponadto zaburzenie to najczęściej porównywane jest do nietypowej aury wzrokowej poprzedzającej padaczkę lub migrenę u dzieci.
W literaturze nie znajdziemy wielu doniesień na temat tego zaburzenia. Wynika to przede wszystkim z niechęci dzielenia się informacjami na temat symptomów przez chorych. Wiele z nich obawia się, że objawy te to prodromy poważnego zaburzenia psychicznego.
W przypadku gdy wszystkie badania lekarskie potwierdziły, że przyczyną występowania u pacjenta zespołu Alicji w krainie czarów jest choroba somatyczna, należy zastosować psychoedukację. Głównym problemem takiej osoby często jest niewiedza, że objawy te nie są powiązane z postępującą chorobą psychiczną. Wyjaśnienie to powinien wprowadzić już sam lekarz przy diagnozie. To bardzo istotne by zredukować lęk, ponieważ pacjent często cierpi już na poważną chorobę, która dezorganizuje jego życie np.: ataki padaczki. W takiej sytuacji, osoba powinna zdać sobie sprawę, że jedynie doświadcza odpowiedzi swojego organizmu na konkretne anomalie wyładowań elektrycznych w mózgu wynikających np. z przewlekłej migreny a nie z rozwoju pełnoobjawowej psychozy.
Kolejnym problemem pacjenta jest ciągły lęk przed wystąpieniem napadu, a co za tym idzie przed aurą wzrokową. Redukcja takiego lęku może nastąpić przy przeformułowaniu rozumienia występowania omamów wzrokowych. Osoba może je potraktować jako kompensację, swoisty pomocny mechanizm, który ostrzega przed wystąpieniem np.: kolejnego napadu padaczki. Umożliwia to pacjentowi przygotowanie się i zabezpieczenie przed nieprzyjemnymi konsekwencjami napadu takimi jak upadek. Taka interwencja terapeutyczna pozwala wzbudzić u chorego poczucie kontroli nad schorzeniem. Wysokie poczucie samosprawczości zredukuje lęk i wpłynie pozytywnie na jego nastrój podstawowy.
Literatura:
|
|
|
|
|
|
